Monday, December 3, 2018

Sirta Noloshu waa Fahamka Nolosha: Q/ 6-aad


                                                                                             3rd /Dec/2018   
Run ahaantii, waynu  wada ogsoonahay in qalinku aanu lahayn wax culeys ah, laakiise, ay wax-yeeladdaasi  ka timid muddadii dheerayd ee qalinku saarnaa baabacadda dusheeda, haddaba, marka aynu eegno,  xanuunnada haggaasiya fahanka nolosha ee inta badan hayey dad badan oo saarnaa markabkaas, waxa sabab u ahayd  mudaddii dheerayd ee ay ku jireen cidhiidhiga iyo rajo la’aanta.
Nasiib darrose, isagoo ka war qaba arintaas Naakhuuduhu, haddana waxa uu aad u xiiseyn jiray in la weyneeyo magaciisa, laguna soo dhaweeyo sacab, mashaxarad iyo caleemo qoyan, wakhti dadka markabka saaran ay la ildarnaayeen cidhiidhi iyo rajo-la’aan muddo dhaaftay.

Laakiinse, dadkaas waxay ahaayeen dad hodan ku ahaa jiray hawraar ku salaysnayd tix-suugaaneed, tiraab ku qotontay hiddo-samida dhaqankoodii suubanaa, weedho iyo murti hal-muceedkeedu ku dhisan yahay nuxur ka hooseeya tixaha la tiriyo, kana sareeya hadalka af-maalmeedka ee la yidhaahdo, sida, Odhaahda, Hal-ku-dhega, Hal-qabsiga, Hal-hayska, Hal-muceedka, Halxidhaale, Googaalaysi, Carabjalqi, Sheekooyinka dhaqanka iyo Maahmaaho leh ereyo cuddoon oo ay ku dhidban yihiin tiraab ku socota hannaan iyo hab-dhac toolmoon, sarbeeb humaag maldahan oo midhaha ku duugani ay xambaarsanaayeen muuqaallo dhab ah, kuwaasoo u jeedooyinkooduna ay ku sar iyo jaan go’naayeen, waayo-aragnimo aqooneed oo ay ka soo dhaxleen geeddi-socodkii ged-gedoonka hayaanka waayihii nololeed ee ay soo mareen dadkii saarnaa markabkii  S-Dnal-Re.

Maahmaah kastaa waa Murti, Laakiinse, Murti kastaa maaha maahmaah, waanay ka duwan murtida inteeda kale, waxaanay leedahay  tayo qaafiyadeed oo leh  hab-dhaca meeriska oo kale, mana laha taran, miisaan iyo hal-raac sugan, sida, 
·         Annigoo taahaya ayeey weyli igu joogsatay
·         Garawshiiyo waa geel siin
·         Farasaw kadlahaaga iyo kudladaada isla sug
·         Eydin geel kolba waa ninkii ku danbeeya
·         Tol yarraaday taffo naagood baa laga dayaa
·          Dad iyo duurba wax aanad ka filayn baa kaaga soo baxa,
·          Illko abeeso hoostay ka wada xidhiidhsan yihiin
·          Geel aan af-saar lahayn iyo adhi aan daleela lahayni midna ma dhaqmo
·          Ayax teg eelna reeb
·          Hal libaax arkaysaa ma godlato
·         iyo Aar qoyey dacawaa la moodaa.  Aarku marka uu roobku ku da’o ee uu qoyan yahay, waxa la moodaa dacawo, balse, maahmaahdan waxa loola jeedo, marka nin ragganimo badnaan jiray oo xoolo lahaan jiray wakhti hore, balse, wakhti dambe uu waayuhu ku ciiro, dadka aan aqoonta u lahaynina way da’lasanayaan, ka dibna, dadkii aqoonta dheer u lahaan jiray ayaa u soo qaata maahmaahdaas.

Maahmaahdan “Dadku hadalka ayey isku af-gartaan, xooluhuna urta,”   waxa loola jeedaa in dadku ay isku af-gartaan hadalka, halka xooluhuna ay isku af-gartaan urta iyo dhawaaq coded, inkastoo, noollayaasha kale aanay awoodi karin in ay ku dhawaaqaan dhawr xaraf wax ka badan, sida marka geellu uu reemayo ama uu ololayo ama uu dunuunucayo, Lo’duna ay dinnaahinayso, Dacawadu ay wishiirrirayso, Adhiguna uu shalaadayo iyo haddii libaaxu uu gurxamayo ama uu qawdhamayo.

Laakiinse, dadku waxa ay leeyihiin doob codka sifaysa oo leh onkod dhawaaq oo u gaar ah una baahan hawo uu raaco, isla markaana, haysta taxanne shaqallo iyo shibbaneyaal, isku-xidha weedhaha macquulka ee aasaasska u ah hadalka dhawaaqa afka-bani’aadamka, kaasoo ah baadi-sooc ka kooban erayada ay…. La soco……

Qoraa/ Mohamed  Farah Qoti


No comments:

Post a Comment

Mahadsanid