Tuesday, January 10, 2023

Nayruuska saadaasha sannadka cusub 2023

Wersidaheena Nayruuska saadaasha xidigiska ee sannadlaha ah ayaa u dabaaldegaya sannad-guuradii 11-aad ee aan qoro.

Garasho Eebaa iska leh, isagaanay u sugnaatay xukunka kownkan, maamulkiisa iyo qadarkiisana cidina lama wadaagto, duniduna waxay ku joogtaa amarka awooda Eebe,  Rabigeen ayey u sugnaatay aqoon iyo cilmiba, waxaanu ku tilmaamay Aadamihiisa intuu ku manaystay wax kooban.

Haddana, Aadamuhu ma’daayo saadaasha iyo odoroska mustaqbalka, waxaanay jeclaystaan inay wax ka ogaadaan wakhtiga fooda ku soo haya ee la xidhiidha waayahooda, balse, umay fiirsan dhibta ku jirta ogaanshahoodaasi, sababtoo ah, uma-adkeysan karaan, haddii ay xogogaal u noqon lahaayeen ayaamaha ku soo foolka leh noloshooda saamiga ay ku leeyihiin farxad iyo naxdin.

Balse, ku dhaqanka saadaasha xidigaha waa mid ku saleysan qaab-nololeedka bulshaweyntu ugu sahamiyaan beerahooda, xoolahooda iyo noloshoodaba, waxaana arrimaha saadaasha xidigaha wax laga weydiiyaa dad khibrad gaar-ah u leh arrimaha xidigiska iyo saadaasha, taasoo ay ku falanqeeyaan isbedelka cimilada, hawada, bad-maaxida, dowladaha.

Haddaba, waxa aynu male aadame ku male’awaalno, Odoroska mustaqbalka saadaasha Sannadka Cusub ee 2023-ka, waxaanna la odhan jiray, “Waxaanu u eegnay Mooro, Meere iyo Maalin,”

Sannadkan cusub ee 2023-ka waa wakhti aan hore loo arag dhinaca koritaanka horumarka, wada-jirka, dhaqanka ku dhisan tallo-wadaaga, qunyar socodnimada, wacyi-galinta iyo isbeddellada, sannadkan waa xilli loo diyaar garoowbayo helitaanka muuqaalka iftiinka sii kordhaya ee nabadda, wada-noolaanshaha, bogsashada iyo murtida.

Dhinaca siyaasadda: Dalka Somaliland waxa aynu hore u soo aragnay ururro siyaasaddeedo ogolaaday xeerarka doorashooyinka iyo nidaamka ay kaga gudbayaan tartanka doorashada ay ku gaadhayaan saddexda Xisbi siyaasaddeed iyo nidaamka lagu kala saarayo ee u dajisan Ha'yadda doorashooyinka Qaranka Jamhuuriyadda Somaliland, sidaas oo kale ayaa loo xakameyn doonaa hubka. 

Wakhtigan Somaliland waxaa laga yaabaa in aanay caadi ahayn in la arko siyaasiyiin xisbiyo beddelaya, haddaba sidaas oo kale ayaa ka dhici doonta adduunka oo dhan, taasoo ay keentay fikraddaha isku dhafan iyo dhaq-dhaqaaqyada xoriyaddeed. 

Dhinaca kale, mabaadii'da suuqyada xorta ah, xorriyaddaha shakhsiyeed iyo madax-bannaanidu waxay soo dhaweynayaan fikraddaha ay soo saareen ururro siyaasaddeedadaas, balse, la arkee dhaq-dhaqaaqyo kale in ay soo baxaan sannadaha soo socda.

Waxa kale oo la filan jiray xiisaddo ka dhalan doona xudduudaha qaranka, waxaanna si deg-deg ah loo beddeli doonaa hoggaamiyeyaasha dawladdaha, kuwaas oo matali doona in ay dhaq-dhaqaajiyaan fikrado ka tarjumaya halganka adduunka ee u dhexeeya dhinaca dhaqanka iyo awooddaha sare.

Awoodda fikraddaha ruuxiga ahi waxay dabooli doonaan in ay daciifiyaan kooxo dad ah oo isku tagay oo sheeganaya xudduudo shaqsi ahaaneed, dadkuna waxay dareemi doonnaan inay ku xidhan tahay arrintaasi, wax awooddooda ka weyn. 

Xuduuddaha qaranka iyo kuwa Adduunka ee ku yimid hoos u dhacu, dowladduhu waxa ay dib iskaga kaashan doona sidii loo xakameyn lahaa arrimahaas, isla markaana loo xoojin lahaa xuduuddaha, waxaanna la sameyn doonaa ciidamo gaar u ah illaalada xuduuddaha, qalabka kormeeridda xuduuddaha, kordhinta xeerarka iyo xakameynta cidda ku soo xad-gudubta waddan kasta.

Sinnaanta, bini'aadantinimada iyo fikradaha loo wada dhan yahay waxa ay kordhin doonaan in la gaadho rabitaanka iyo hal-abuurnimada, rabitaanka degdega ahina waxay saameyn ku yeelanayaan in uu noqdo tamar ku jihaysan maskaxaha dadka, fikraddaha cusub ee u qulqulaya sida hirarka maayadaha ee ka soo butaacaya maskaxaha aadamaha, maaha sida loo maleynaayo.

Ka dhursugidda aan dhamaadka lahaynina, waxa ay inoo horseedi doonaan iriddo cusub, la arkee in ay soo baxaan hawlo badan oo hal abuur leh, si kastaba ha ahaatee, waxa geedi loo yahay hayaankii lagu gaadhi lahaa hoggaaminta iyo madax-banaannida.Runta Allaa Og.

Dhinaca dowladdaha: Dhinaca Dowladdaha waxa la saadaalin jiray in la arko  horumarinta qalabka casriga ah oo ku socda xawli sare iyo korodhka isticmaalka qalabka sirdoonka macmalka ah ee ay u isticmaalaan hawl maalmeedkooda, taasoo hoos u dhigi doonta isticmaalka xad-dhaafka ah ee qalabka sirdoonka macmalka, waxa kale oo la arki doonaa korodhka xawliga korontada iyo isgaadhsiinta oo dhaafi doona awooddaha maskaxda bini'aadamka.

Marka dib loo qaybiyo awooddihii dowladdaha kelitaliska ah iyo kooxaha shakhsiyaadka ah, waxa ay saameyn ku yeelan doonaan bulshadii iskaashanaysay in ay midba midka kale taageeraan.

Billowga hore waxa jiri doona jiho wareer dhinaca xeerarka iyo qawaaniinta, ma kuwii hore mise kuwa cusub ee danbe ayaa la raaci doonaa, waxaannay taasi horseedi doontaa darèen dowlad la'aan ah, 

Sinnaan la'aantu waxa ay awood ku burburin doontaa inay ka hortagto fikraddaha dimuquraadiga ah, waxaana lagama maarmaan ah in la qaado talaabooyin lagu qiimaynaayo xidhiidhka horumarinta masuuliyaddaha qof-ahaaneed.

Waxa laga falcelin doonaa dabacsanaanta fikraddaha xorta ah iyo hadalka, waxaanna la dhisi doonaa xeeladda nidaamka awooddeed, dhacdooyinka, sooyaalkii taariikheed, waxaana loo baahan yahay in si fudud loo furo marinnada khayraadka socda iyo awoodda ruuxiga ah, sidoo kale, ta'yada jaceylka iyo nuurkuna wuxuu gaadhi doonaa halka ugu sareysa.

Sannadkan waa sannadkii uu bilaabmay Kacaankii Faransiiska iyo Kacaankii Warshadaha, la arkee Isbeddel awood leh iyo in dib u qeybin lagu sameeyo awoodda dowladdaha kelitaliska ah, loona qeybiyo bulshooyin gaar ah, waan tijaabada mabaadii'da dimuqraadiga ah ee la aqoonsaday in ka badan 200- oo sanno ka hor, hababkii hore ee la tijaabiyey ulashadii ka soo baxday waxay noqotay run, laakiinse, tanni uma eekaanayso mid run ah.

Ugu dambeyntii, ha u baqannina isbeddelada, laakiinse, aynu ka cabso'no in aanay isbeddelin fursadaha koritaanka. Runta Allaa Og.

Dhinaca ganacsiga: Waxa la arki doonaa faashil ku yimaada ganacsigii hore, shirkadaha ganacsiga iyo dhismayaasha, waxa kale oo isbeddel ku iman doonaa qalabka casriga ah ee cusub, gaadiidka, hab-nololleedka iyo hababka cusub ee isgaadhsiinta.Runta Allaa Og.

Dhinaca dhaqaalaha: Habka cusub ee kaabayaasha maaliyadeed waxay jeexi doonaan dariiqii ay ku sameysmi lahaayeen ganacsiyo yaryar, kuwaas oo dabooli doona baahiyaha bulshada ee dowladaha hoose, ganacsigan cusub ee la dhashay kacaankan ayaa noqon doona ganacsi caalamiya, Agaasimaha Guud ee loo igmaday Wasaaradda Maaliyadda Jamhuuriyadda Somaliland, mudane, Maxamed Xuseen Cusmaan Mu'adinka ayaa qaranka u noqon doona astaan ku dayo'sho mudan, si kastaba ha ahaatee, waxa geedi loo yahay hayaankii lagu gaadhi lahaa hoggaaminta iyo madax-banaannida.Runta Allaa Og. Runta Allaa Og.

Dhinaca Warbaahinta: Waxaan xaqiiqsaday in ay rumowday saadaashii sannadkii 2012-kii, taasoo diiradda saaraysay burburinta wargeysyadayda adduunka, si aan loo hellin meelo lagu qoro fikradaha cusub ee xorta ah, fikraddaha ku salaysan xaqiiqooyinka iyo hal abuurnimada.

Loolanka awooddeed ee ku saabsan cidda maamusha mowjadaha hawada iyo ilaha xogta ayaa sii socon doona oo sii xoogaysan doona. 

Arrimaha la xaddiday iyo faafreebku waxay noqon doonaan kuwii hore, dagaalladii gacan ka hadalka ahaa oo isku beddeli doona "Dagaalka war baahinta," taasoo hanan dopnta maamulka maanka iyo qeybo ka mid ah maskaxda aadamaha.

Waxa kale oo isbeddel ku imanayaa luuqaddaha waxtarka ah, abaabulka muuqaal -araga, la arkee sawiro ka badan qoraallada si loo muujiyo fikraddo kakan, si kastaba ha ahaatee.Runta Allaa Og.

Dhinaca arrimah bulshadu waxay ku sugan yihiin: Fikirka, hamiga iyo himilada la hiigsanayaa way fududdaadaan, wax kasta oo aan la gaadhi karaynin, waxa ay noqon doonaan kuwo si fudud loo gaadho, aynu ka fikirno hilinka aynu jecel nahay ee aynu hiigsanayno aayaha, aynu fahanno in aynu ku gaadhno aamusnaan, waa in aynu taageernaa himilada aynu hiigsanayno midho dhalka wanaagsan ee aynu gaadhi doono sannadka cusub.

Isla markaana, aynu xoojinno awooddaha salaadda, fikradaha togan, Alle bariga, hilaadinta, dhex-dhexaadnimada iyo feejignaanta, si kastaba ha ahaatee, waxa geedi loo yahay hayaankii lagu gaadhi lahaa hoggaaminta iyo madax-banaannida. Runta Allaa Og.






Sunday, January 1, 2023

Gorgorka


Wali waxa aynu ku guda jirnaa sawirkeenii sannadlaha ahaa, Sawirka Maanta waxa aynu ku soo qaadan doonaa Dagaalka Gorgorka iyo Maska, Gorgorku kulama dagaalamo Maska dhulka guudkiisa, laakiinse,  Gorgorku marka uu la haado maska hawada  sare ee dheeliga tiran ee xaaladduna ay isku beddesho dagaalka cirka,  marka uu ku sugan yahay hawada sare ee dheeliga tiran Masku ma'laha adkaysi awooddeed oo uu ku sii dagaalamo,  waxaannu dareemaa Tamar la'aan iyo habacsannaan badan. 

Markii lagaga adkaaday Dagaalkii Siyaasadda Arrimaha Dibedda ayey u soo rareen Dagaalkii Siyaasaddii Gudaha iyagoo waliba adeegsanaya maaweelliyayaal ah Hiddiwaallayaal iyo Gurabaaslayaal cadheysan oo loo soo xanbaariyey xumbo. 

Haddaba,  siyaasadda dagaalka gudaha ee   la soo waaridday waa inaad  u rarto dhinaca ruuxda, sababtoo ah caddowgaaga lagulama dagaallamo aagga ay ku raaxaysanayaan, laakiinse waxa muhiim ah in aad dagaalka u beddesho jiho kale,  sida Gorgorka oo kale adigoo cibaadaysanaya, waxa aad gaadhi doontaa libta guusha aad hiigsannayso.

Qoraa. Maxamed F.Qoti