Wuxuu tamaniyey in uu curiyo maahmaàyo cusub, balse, muu fahmin maahmaahdu in ay ka duwan tahay Murtida inteeda kale, waxa aad moodaa in uu xidhnaa muraayad madow, oo uu qol madow uu ku qoray qalin madow, warqad madow.
Cabdicasiis Maxamed Yoonis odhaahyada uu ku sheegay in ay yihiin maahmaahyo cusub waxa ka mid ahaa, sida, Nin bidaar lihi koofiyad ma'waayo, tahriib lagama taajiro, jacaylku ma'waayo askari jiifa, doolar nin arkayaa ma dareemo daal, fiise fadhi Laguma hello, isqarxin qudh gooyn mooyee ma'laha qiil, madaxtooyada nin hormaray ma'milicsan waayo, mucjisadu muran uma baahna.
Cabdicasiis muu ogeyn in ay Maahmaahdu tahay sarbeeb mutaxan oo ka duwan Murtida inteeda kale, sida, Odhaahda, Weedha, Hal-qabsiga, Hal-hayska, Hal-muceedka iyo Hal ku dhega, bal u fiirso Maahmaahdan “Laba garamay iyo laba gantamay galladi kama dhexayso" taas oo loola jeedo laba gari dhex-martay iyo laba is-dilay asxaani kama dhexayso, sidaa darteedna waxay maahmaahda caynkaas ahi tilmaamaysaa in haddii ay ragga gar-cadaawe dhexmarto ay taasi ku reebi karto calool-xumo, hibasho iyo hiirtaanyo, waxaanna laga yaabaa in dad gacal ahaa ama tol ahaa ay kala fogeyso.
Lafaha gur xarogana ha ka tagin, maahmaahdan waxa loo isticmaalaa marka isqabad yimaado, waxaanna lagu taliyaa in ay fiican tahay in waxyaabo badan la iska dhaafo oo mar walba arrinka korka laga xaadiyo, taasoo ay ujeeddadeedu tahay in si doqonniimo ah oo fool xun aan loo xisaabtamin, isla markaana, aan wax la sii qod-qodin.
Bal u fiirso Maahmaahyadan, Hadal xigaal iyo hilib idaad-ba qabawgaa lagaga dhergaa, Fadhi iyo fuud yicibeedba laysla waa, Raqayo ninkii lahaa dabada hayo, ma kacdo, Madax aaddan lahayn miyirkiisa la isma saaro, Nin aan garaw baranini gar ma barran", oo loola jeedo dhinacayada garnaqsanayaa in ay gartooda bannaanka ay ku soo akhristaan, isla markaana, ay si fiican u ogaadaan cidda ay is-hayaan waxa ay isku hayaan.
Halka Hal ku dhegguna uu tiraabo, sida “Aqoon la'aani waa iftiin la'aan, Aroos lagumana raago, lagamana raago, War xumi dugsi ma fadhiisto, Si xun wax u sheeg sixir ka daran, Aan wada hadalno waa aynu heshiino, Riyuhu lugtooday, shallow ku doontaan. Tallo adigaa ku nool ee iyadu kuguma noola, Hadal waa dheh ama dhagayso, Cagtii joogsan weydaa, marbay ceeb la kulantaa, Dabeecad xumo dadkay kaa dhex saartaa.
Halka Hal-hayskuna uu yahay sida; Geel carruuri qaaday ma'dheera, Cimrigaagoo dheeraadaa geel dhalayana waa ku tusaa, Ninba ceesaantii ceelka keentay, Nin aan shaqaysan shaah ma cabbo, Allow nimaan wax ogeyn ha cadaabin, Dan iyo xarrago is weyday, War jiraaba cakaara ayuu iman, Af aanad lahayn lama qabto, Waxaannad calaf ku lahayn lama cuno, Kud ka guur oo qanjo u guur.
Halka Hal-qabsiguna uu yahay sida; Barasho horteed ha'i nicin, Taasi waa gar, dawse ma'aha, Garta sheeg baa laygu yidhi ee ku dirir layma odhan, Xadhig habeenimo iyo xaajo guntan mid walba ninkii xidhay baa fura, Dheriga maxaa karka ka keena baa la yidhi, waa kulaylka
Isla markaana ay Odhaahduna ay tahay sida; Libaaxa ka ciya iyo ka aamusan, ka ciyaa la qaatay, Tuug la qabtay talo ma’laha, Guddi raagtay ama hal meesha ku jira ayey ka saaraysaa ama hal aan ku jirrin ayey soo gelinaysaa. Nin markhaati been ah kuu furay muraadkaagana ka gaadhay, isna waxa uu yahay ogaatay, Aniguun baa aakhiradayda seegaye, aar walaal noqon-waa, Raggu ba’iisuu ka sheekeeyaa, dumarkuna badhaadhahooda, Rag waa shah, dumarna waa sheeko. Lama gano fallaadh kugu soo noqon doonta, Guurku marka hore waa sino dhuuban yahay, marka dambena waa sino ballaadhaa, Waranka ninka kugu dhufta iyo ninka kugu dhaqdhaqaajiya ninka kugu dhaqdhaqaajiya ayaa xun, .
Qoraa M.F.Qoti
