Gibilnews

  Waa hore oo aynu soo dhaafnay, waxa jiray Boqor ka mid ahaa Boqorradii ka soo taliyey dalka Koongo (Congo) ee qaaradda Afrika, Boqorku waxa uu muddo dheer  ku riyoon jiray dadka reer Koongo oo cabbaya biyo nadiif ah oo macaan, hilaadda xilligaas waxay dadka reer Koongo ay ka cabbi jireen biyaha Wabiyada Ubangi–uele iyo Kasai. Biyaha ku jira Wabiyadan waxay ahaayeen kuwo  wasakhaysan oo aan nadiif ahayn, dadka reer Koongo markay cabbaan biyahan wasakhaysan waxa ku dhici jiray  cuduradda ay ka mid yihiin, ” Ebola, cagaarshowga (Yellow fever) Kolooraha, shuban-biyoodka, cudurka dabeysha iyo Beer-xannuunka, cuduradaas oo sababi jiray in ay dad badan oo reer Koongo ahi u dhiman jireen. Boqorku wuxuu juhdi badan galiyey in la sameeyo sahamin biyood oo qaadatay muddo dheer ayaa lagu guuleystay soo saarista ceel-biyood leh biyo macaan oo nadiif ah, ka dib  muddo sannad ah ayaa la ogaaday in bulshadii degaanka ku noolayd aanay isticmaalin ceelkii biyaha macaannaa ee Bo...

Ninbaa laga hayey Kaaraa I'jiidhay, muu soo hadal qaadeen, walee Miig baan goob çidla ah ka hellin oo aan rusheyn, markaan arko dhalin yaro badan oo isku hoos sawiraaya taalada xusuusta dheer leh ee loo sameeyey xasuuqii ciidamadii taliskii Siyaad Barre u geysteen shacbiga reer Somaliland, Taaladaas oo guudkeeda la dul saaray mid ka mid ah diyaaraddihii dagaalka ee loo yaqaano Mig-17 kuwaasoo ka haadi jiray gegeda diyaaraddaha caasimadda Hargeysa, ayaa haddana waxay dib u rusheyn jireen dadkii rayidka ahaa ee ka barro kacay Isla Caasimadda Hargeysa ee Jamhuuriyadda Somaliland,        Taaladan xusuus reebka ah markaan arko waxay igu beertaa dareen gaar oo dib ii xusuusiya maalmihii qadhàadhaa, Miigaas oo ay wadaan laba duuliye oo lla beegsanaayey hubka darandooriga udhaca, iyo xeeladdii aan kaga bedbaadi jiray. Markii ay soo galeen Caasimadda Hargeysa ciidamadii xaq u dirirka wadaniga Soomaaliyeed ee SNM (Somali National Movement) taariikhdu markay ahayd ...

Akhriste bal tiri nimcooyinka qarsoon ee uu Alle inagu manaystay. Wali waxaynu ku guda jirnaa dhacdooyinkeenii maalin laha ahaa, annigoo ka fikiraaya waraaq codsiya oo aan u gudbiyey xafiis ka mid ah dowladda oo aanan wali hellin ulashadaydii muddo saddex bilood ah, ayey indhahaygu halacsadeen xilli amintu ay ahayd hadhsiimo oo suudiga Qoraxduna uu aad u darnaa, jawiga cirkuna uu aawannaa oo ay ku shaqlanaayeen caad cad aad moodo in uu huwan yahay ciiro, markaad eegto'na ay indhuhu kugu daalayaan. Waxay ahayd xill dabeyshu ay taagan tahay oo naftu hadh-hadhyoonayso, ayey indhahaygu halacsadeen wiil dhalin yaro ah oo naafo ka ah muruqyada jidhka iyo hadalka oo baaskiilad curyaan kaligii dib isugu wada xilli cimiladuna aad u kulushahay, waxaan garrowsaday nimcooyinka qarsoon ee uu Alle isiiyey, waxaan idhi : Alla ladaniyaa, waxaan eegay nimcooyinka qarsoon ee aan haysto, waan caawiyey illaa masaafad dhan ku dhawaad 3-kiiloo mitir, ka dibna, waxa sii caawiyey laba hablood, laakiinse w...

Wuxuu tamaniyey in uu curiyo maahmaàyo cusub, balse, muu fahmin maahmaahdu in ay ka duwan tahay Murtida inteeda kale, waxa aad moodaa in uu xidhnaa muraayad madow, oo uu qol madow uu ku  qoray qalin madow, warqad madow. Cabdicasiis Maxamed Yoonis odhaahyada uu ku sheegay in ay yihiin  maahmaahyo cusub waxa ka mid ahaa, sida, Nin bidaar lihi koofiyad ma'waayo, tahriib lagama taajiro, jacaylku ma'waayo askari jiifa, doolar nin arkayaa ma dareemo daal, fiise fadhi Laguma hello, isqarxin qudh gooyn mooyee ma'laha qiil, madaxtooyada nin hormaray ma'milicsan waayo, mucjisadu muran uma baahna. Cabdicasiis muu ogeyn in ay Maahmaahdu tahay sarbeeb mutaxan oo ka duwan Murtida inteeda kale, sida, Odhaahda, Weedha, Hal-qabsiga, Hal-hayska, Hal-muceedka iyo Hal ku dhega, bal u fiirso Maahmaahdan “Laba garamay iyo laba gantamay galladi kama dhexayso" taas oo loola jeedo laba gari dhex-martay iyo laba is-dilay asxaani kama dhexayso, sidaa darteedna waxay maahmaahda caynkaas ahi t...

Muddo kooban ayaan ka fikiraayey hal aan tebayey in aan idiin soo tebiyo qoraalkan xanbaarsan baroor-diiqda boqollaalkii naftood ee ku naf waayey dabkii ka qabsaday suuqa ganacsiga waaheen iyo tiiraanyada boqollaalkii wadhatada dan-yartii tabaalaysneyd ee hantidooda ku weyday aafadii ka dhalatay dabkii ka huray suuqa ganacsiga waaheen ee ku yaalay Caasimadda Hargeysa ee Jamhuuriyadda Somaliland. Dadka qaarbaa aad ula yaabay, ka dib,  markii ay ka dhegeysteen war-baahiyayaasha muuqaal aragga, dhacdadii ka dhacday Dalka Ingiriiska in laga furay hudheel cunto oo loogu tallo-galay in ay ka cunteeyaan Dab-joogta Bisaddaha, laakiise, suuqa ganacsiga waaheen waxa ku nafwaayey boqollaal dab-joog ah oo aan haysan daryeel caafimaad, cunto, biyo nadiif ah oo ay cabaan iyo hooy ay ka jirsadaan roobabka iyo dhaxanta. Waxa uu u ahaa suuqaasi gabood iyo gaashaan, waxaannay ka helli jireen cuntada ay ku noolaayeen, habeenkiina waxa uu u ahaa hooy ay seexdaan bisaddahaasi. Habeennimadaas markii d...

Waxaan nasiib u yeeshay in aan la kulmo masuul ka mid ahaa masuuliyiinta Xisbiga Mucaaridka ee WADDANI, kaasoo wajigiisa ay ka muuqatay furfurnaan, guddoon wacan oo laga dheehan karayey xilkasnimo iyo firfircoonni, wuxuu ahaa indheer-garad fahmo badan oo leh aqoon iyo waayo-aragnimo dheer, oo aan lahayn qab iyo qabyaalad, waxa uu lahaa dabeecad wanaagsan iyo hab-dhaqan toolmoon oo ay awooddiisu aad u sareysay. Sababtoo ah, dabeecaddaha aadamaha lama garan karo muddada ay qaadato koritaankeedu, balse, waxa lagu qiimeeyaa akhlaaqda iyo anshaxa guud ee qofku uu u muujiyo dadka kale. “Xisbigu waxa uu ku dhisan yahay waa dadka, dadkaana dhistay oo maalgaliya, dadkaasina waxa ay u baahan yihiin in lagula dhaqmo dareen daacadnimo leh, raali-galin iyo soo dhaweyn wacan, laakiinse maaha Xisbi, Xisbiga dadkiisu ay ka siibtaan” Sidaas waxa yidhi Eng. Cabdiraxmaan Ibraahim Cartan oo ku dhashay Caasimadda Hargeysa taariikhdu markay ahayd 28-kii bishii December sannadkii 1964-kii. Eng. Waxa uu ku so...